Đi tìm lời giải đáp cho câu hỏi: Nên nâng cấp hay mua cho mình một chiếc PC mới?
Th9
Chiếc máy tính cũ của bạn đã quá ì ạch và “già nua”, thế nhưng bạn không muốn chi quá nhiều tiền để mua một chiếc PC mới. Trong bài viết này, Dũng Trang PC sẽ đưa ra những phân tích để bạn có thể dễ dàng quyết định hơn trước câu hỏi nan giải này.
Máy tính của bạn ngày càng mất nhiều thời gian hơn để bắt đầu hoạt động. Các trang web trong trình duyệt mở chậm, việc chỉnh sửa video từ kỳ nghỉ gần đây trở nên khó khăn hơn, và khi bạn chơi các tựa game mới mua, chúng thực sự bị giật khung hình và không còn được mượt mà nữa.
Có một sự thật mà chúng ta phải chấp nhận đó là tất cả các máy tính đều sẽ đạt đến giới hạn về hiệu suất của chúng sau một khoảng thời gian dài hoạt động. Không quan trọng bạn sử dụng máy tính cho công việc văn phòng, thiết kế đồ họa, sáng tạo nội dung hay chơi game.
Tuy nhiên, điều quan trọng là việc này không luôn dẫn đến việc bạn cần phải mua một máy tính mới. Thường thì, bạn chỉ cần thay thế một số linh kiện để máy tính hoạt động trơn tru trở lại. Điều quan trọng là tìm ra phần nào trong máy tính đang gây ra hạn chế hiệu suất, để bạn có thể quyết định liệu việc nâng cấp máy tính hiện tại hay mua một máy tính mới có ý nghĩa hơn.
Khi nào thì việc nâng cấp PC sẽ có ý nghĩa?
Một máy tính để bàn có thể được coi như một thiết bị được ghép lại bởi các phần khác nhau. Do đó, việc thay thế các bộ phận trong máy tính thường không khó — miễn bạn là một người am hiểu một chút về công nghệ. Nếu bạn tự tin hoặc có sự hỗ trợ từ một chuyên gia, bạn có thể nâng cấp máy tính của mình mà không gặp nhiều khó khăn, tuy nhiên bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng.
Nâng cấp máy tính sẽ là hợp lý khi bạn có thể tăng sự hiệu suất của nó một cách đáng kể chỉ với việc thay một vài linh kiện và chi phí không quá cao. Ví dụ, nếu máy tính của bạn vẫn sử dụng ổ cứng cơ HDD, bạn có thể nâng cấp đáng kể thời gian khởi động và tốc độ hoạt động của hệ điều hành và ứng dụng bằng cách thay thế nó bằng ổ SSD mà không cần phải thay đổi những bộ phận khác.
Nếu bạn gặp vấn đề về RAM, nhưng mainboard của bạn còn có chỗ để thêm RAM, bạn chỉ cần mua thêm thanh RAM để nâng cấp. Hoặc nếu bạn muốn trải nghiệm chơi game tốt hơn thì bạn hoàn toàn có thể mua thêm card đồ họa rời. Điều này có thể cần thiết nếu bộ xử lý của bạn không đủ mạnh để đáp ứng yêu cầu của các trò chơi mới hơn và nguồn cung cấp đủ điện cho card đồ họa cao cấp hơn.
Các lợi ích của việc nâng cấp máy tính:
1. Tiết kiệm chi phí: Thay thế một linh kiện thường tiết kiệm nhiều tiền hơn so với việc mua một máy tính mới.
2. Tiết kiệm thời gian: Bạn không cần phải cài đặt lại toàn bộ hệ thống, phần mềm và sao lưu dữ liệu.
Thường thì việc thay thế các bộ phận riêng lẻ sẽ giúp máy tính của bạn bền hơn và kéo dài tuổi thọ.
Tóm lại, nâng cấp máy tính là một giải pháp khá hợp lý, giúp bạn cải thiện hiệu suất mà không cần phải mua máy mới, miễn là bạn hiểu rõ về các tùy chọn và cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi thực hiện.
Những thành phần linh kiện nào đáng để nâng cấp trong một bộ PC?
Thường nếu muốn nâng cấp PC, những linh kiện này sẽ là những bộ phận mà bạn nên chú ý tới:
- Ổ cứng (HDD hoặc SDD)
- RAM
- Card đồ họa
- CPU
Nâng cấp ổ cứng
Nếu máy tính của bạn mất nhiều thời gian hơn bình thường để bắt đầu hoặc mở các chương trình, có thể do hệ điều hành đang chạy trên ổ cứng cũ. Để khắc phục tình trạng này, bạn có thể nâng cấp lên ổ cứng SSD để tăng tốc độ hoạt động của máy tính. Trước khi thực hiện nâng cấp, việc đầu tiên cần làm là tìm hiểu về các loại giao diện có sẵn trên máy tính của bạn, trong đó hai loại phổ biến nhất là SATA và NVMe.
Nâng cấp RAM
Nếu máy tính của bạn mở chương trình chậm hoặc mất thời gian để mở các tab mới trong trình duyệt, đó là dấu hiệu cho thấy RAM không đủ. Bạn có thể sử dụng trình quản lý nhiệm vụ của Windows để kiểm tra xem có vấn đề này không.
Cách nhanh nhất để mở trình quản lý nhiệm vụ là nhấn tổ hợp phím Ctrl + Shift + Esc. Trong trình quản lý nhiệm vụ, chuyển sang tab “Performance” và sau đó chọn “Memory”. Tại đó, bạn sẽ thấy phần trăm sử dụng RAM hiện tại. Nếu con số này là 90% hoặc cao hơn, thì nâng cấp RAM là điều cần xem xét.
Ở thời điểm hiện tại, ngay cả đối với máy tính văn phòng, mình cũng sẽ đề xuất các bạn nên sử dụng ít nhất 8GB RAM, và tốt nhất là 16GB. Đối với máy tính dành cho chơi game, mình cũng khuyến nghị 16GB RAM và nếu có điều kiện thì nên là 32GB để phục vụ lâu dài cho tương lai. Điều tương tự cũng áp dụng khi bạn sử dụng máy tính cho công việc sáng tạo, như chỉnh sửa video hoặc tạo đồ họa 3D.
Tuy nhiên, trước khi bạn tiến hành nâng cấp RAM, bạn cần làm rõ một số điểm quan trọng: Bộ xử lý trong máy tính hỗ trợ bao nhiêu dung lượng RAM và tốc độ bus là bao nhiêu? Bo mạch chủ có bao nhiêu khe cắm RAM và có còn chỗ trống nào không? Loại RAM đang được sử dụng hiện tại là chuẩn DDR4 hay DDR5?
Nâng cấp card đồ họa
Nâng cấp card đồ họa là một việc làm cần thiết nếu như bạn là một game thủ hoặc designer, nhà sáng tạo nội dung. Khi bạn đã xác định được card đồ họa cũ là nguyên nhân dẫn đến chiếc PC của bạn bị giảm hiệu năng thì việc bạn cần quan tâm tiếp theo chính là việc bộ nguồn của bạn có đủ công suất để đáp ứng được mức điện năng tiêu thụ của mẫu VGA mới mà bạn chuẩn bị mua hay không. Điều quan trọng nữa là kiểm tra xem có đủ không gian trong vỏ case của bạn cho card đồ họa mà bạn muốn thay không.
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, bạn nên kiểm tra xem bộ xử lý và bo mạch chủ của bạn hỗ trợ thế hệ PCIe nào. PCIe tương thích ngược, nghĩa là bạn có thể sử dụng card đồ họa có PCIe 4.0 trong khe cắm PCIe 3.0, nhưng điều này sẽ dẫn đến việc chiếc card màn hình sẽ không thể “bung” được hết sức mạnh vốn có của nó.
Nâng cấp CPU
Việc khó nhất trong quá trình nâng cấp máy tính là thay đổi bộ vi xử lý, vì đây là một phần quan trọng và cần bạn chú ý kỹ. Để bắt đầu, bạn cần xác định liệu bộ vi xử lý đang là nguyên nhân hạn chế hiệu suất, chứ không phải vấn đề đến từ card đồ họa hoặc RAM. Sau khi bạn đã có câu trả lời cho điều này, bạn cần kiểm tra xem bo mạch chủ của bạn có tương thích với bộ vi xử lý mới không.
Một số yếu tố quan trọng trong việc này bao gồm ổ cắm cho CPU, TDP (sức nhiệt thiết kế) và cập nhật BIOS từ nhà sản xuất của bo mạch chủ. Cách đơn giản để biết thông tin về bo mạch chủ hiện tại là mở cửa sổ “Run” bằng cách nhấn tổ hợp phím Windows + R và nhập “msinfo32”.
Trong phần System Summary, bạn hãy chú ý tới các mục BaseBoard Manufacturer, BaseBoard Product và BaseBoard Version, đó chính là tên của bo mạch chủ mà bạn đang sử dụng. Sau khi đã biết được chiếc bo mạch chủ mà bạn đang sử dụng, bạn sẽ dễ dàng tìm được mẫu CPU phù hợp để nâng cấp.
Vậy khi nào thì bạn nên mua một chiếc PC mới?
Tuy nhiên, cũng có những lý do và nguyên nhân sẽ ủng hộ việc bạn mua một chiếc máy tính mới. Nếu máy tính của bạn đang ở giai đoạn cuối, thiếu các linh kiện cần thiết, thì việc nâng cấp có thể không hợp lý. Nếu bạn phải bỏ ra hơn một nửa số tiền mà bạn nên chi cho một máy tính mới để thực hiện việc nâng cấp, thì mua máy tính mới sẽ là một lựa chọn hợp lý hơn cả.
Thường thì việc nâng cấp không chỉ đơn giản là thay một thành phần như card đồ họa. Thứ nhất, để nâng cấp lên một chiếc card đồ họa mạnh hơn, bạn cần phải có một bộ nguồn cung cấp đủ công suất điện và cổng kết nối phù hợp. Thứ hai, bạn cần đảm bảo có đủ không gian trong vỏ máy tính. Nếu không thỏa mãn được cả hai điều kiện này, việc thay thế nhiều linh kiện hơn có thể sẽ khiến cho chi phí nâng cấp của bạn bị tăng lên.
Tương tự, việc nâng cấp bộ xử lý cũng sẽ gặp khá nhiều khó khăn. Đặc biệt với các bo mạch chủ sử dụng chipset của Intel, thường sau hai thế hệ CPU, họ sẽ sử dụng một chân cắm socket mới với các chipset mới. Nếu bạn muốn nâng cấp lên CPU mới, bạn có thể cần phải thay cả bo mạch chủ và RAM, tùy theo linh kiện mà bạn đang sử dụng.
Một yếu tố khác ủng hộ việc mua máy tính mới là khả năng tương thích với phần mềm hiện tại. Ví dụ, để chạy Windows 11, bạn cần một bộ xử lý mới tối thiểu là từ Intel thế hệ thứ 8 trở lên, và điều này có thể đồng nghĩa với việc bạn cần nâng cấp nhiều phần cứng hơn. Một lợi thế khác của việc mua máy tính mới là bảo hành, bởi vì khi bạn mua một bộ PC mới, bạn sẽ được hưởng bảo hành từ nhà sản xuất cho toàn bộ sản phẩm.
Những lợi ích của việc mua máy tính mới:
1. Bảo hành: Máy tính mới đi kèm với việc tất cả các linh kiện sẽ được bảo hành dài hạn.
2. Hiệu suất: CPU và card đồ họa mới thường mạnh mẽ hơn so với các phiên bản cũ, giúp tiết kiệm điện năng trong thời gian dài.
